سوالات درس نهم تاریخ دوازدهم انسانی با جواب

سوالات درس نهم تاریخ دوازدهم انسانی با جواب که شامل نمونه سوالات متن درس ۹ تاریخ دوازدهم انسانی با پاسخ تشریحی 1402 – 1403 – 1404 را در سایت کمک درسی مشاهده می کنید.

نمونه سوالات درس ۹ تاریخ دوازدهم انسانی

سوالات تشریحی و تعریف کنید درس ۹ (نهضت ملی شدن صنعت نفت ایران) با پاسخ تشریحی کتاب تاریخ کلاس دوازدهم رشته انسانی .

همچنین می توانید سوالات پرتکرار نهایی تاریخ دوازدهم انسانی از 97 تا 1402 را بصورت فایل pdf دریافت کنید.

۱) نفت در دنیاى کنونی چه اهمیتى دارد؟

پاسخ: با پیشرفت و گسترش صنعت در یکصد و پنجاه سال اخیر، نفت به عنوان مهم‌ترین منبع تأمین انرژی اهمیت فوق‌العاده‌ای یافت. در دنیای کنونی، کمتر صنعتی را می‌توان یافت که به نوعی به نفت و مشتقات آن وابسته نباشد.

۲) جنگ جهانی اول و دوم چه تاثیری بر اهمیت نفت داشت؟

پاسخ: جنگ‌های جهانی اول و دوم اهمیت و ارزش دسترسی به منابع نفت و تسلط بر آن را بیش از گذشته برای سیاستمداران و رهبران کشورهای قدرتمند آشکار ساخت.

سوالات درس نهم تاریخ دوازدهم انسانی با جواب

۳) در اوایل سده ٢٠ میلادی نفت در کجا کشف شد و چه تاثیری بر منطقه گذاشت؟

پاسخ:  در اوایل سدهٔ ۲۰ م، کشف منابع نفت در منطقهٔ غرب آسیا توجه کشورهای استعمارگر و صاحبان صنایع بزرگ را بیش از گذشته به این منطقه و از جمله کشور ما  که رتبهٔ سوم ذخایر نفت و رتبهٔ اول مجموع ذخایر نفت و گاز را در دنیا دارد – جلب کرد.

۴) دست یافتن به طلای سیاه در ایران موجب چه تغییر و تحولاتی شد؟

پاسخ: دست یافتن به طلای سیاه در ایران نیز باعث تغییر و تحولاتی بنیادین در امور اقتصادی، سیاسی و اجتماعی شد.

۵) در دوره مظفرالدین شاه امتیاز کشف و استخراج نفت و گاز سراسر ایران به مدت چند سال و به چه کسی واگذار شد؟

پاسخ: در زمان مظفرالدین شاه، امتیاز کشف و استخراج نفت و گاز در سرتاسر ایران به مدت ۶۰ سال به یک سرمایه‌دار انگلیسی به نام ویلیام ناکس دارسی واگذار شد (۱۲۸۰ ش/ ۱۹۰۱ م).

۶) دارسى در قبال امتياز كشف و استخراج نفت وكاز چه تعهداتى به ايران داد؟

پاسخ: در مقابل، او تعهد کرد که ۲۰ هزار لیرهٔ نقد، ۲۰ هزار لیره به شکل سهام و تنها ۱۶ درصد سود خالص سالانه به دولت ایران پرداخت کند.

۷) فعالیت انگل‌سى‌ها برای یافتن منابع نفت در مناطق مختلف ایران با فوران نخستين حلقه چاه نفت در منطقه م ………… به نتیجه رسید.

پاسخ: مسجد سلیمان

سوالات درس ۹ تاریخ دوازدهم انسانی با پاسخ

۸) پس از کشف نفت چه شرکتی در ایران تشكیل شد و چه اقدامی انجام داد؟

پاسخ: شرکتی به نام «شرکت نفت پارس و انگلیس» تشکیل شد. این شرکت چاه‌های زیادی در منطقهٔ مسجد سلیمان حفر کرد و خط لوله‌ای هم از آنجا تا آبادان کشید.

۹) چرا دولت انگلستان شركت نفت پارس و انگلیس را خریدارى كرد؟

پاسخ: دولت انگلستان پس از آنکه از ارزش منابع عظیم نفت ایران و اهمیت آن برای نیروی دریایی خود آگاه شد، 51 درصد سهام شرکت نفت پارس و انگلیس را خریداری کرد و حق نظارت کامل بر آن شرکت را به‌دست آورد (1914 م). بدین‌گونه این شرکت به بازوی پرقدرت اقتصادی و سیاسی دولت انگلیس تبدیل شد و زمینهٔ اعمال نفوذ و مداخلهٔ بیشتر انگلیسی‌ها را در ایران فراهم آورد.

۱۰) اختلافات دامنه داری که بین ایران و انگلستان پس از انقلاب مشروطه به وجود آمد بر سر چه موضوعى بود؟

پاسخ: پس از انقلاب مشروطه، همواره میان دولت ایران و انگلیس اختلافات دامنه‌داری درباره نحوه عملکرد شرکت نفت ایران و انگلیس و پرداخت سهم ایران وجود داشت.

۱۱) چرا رضاشاه امتيازنامه دارسى را یک طرفه لغو کرد؟

پاسخ: پس از انقلاب مشروطه، همواره میان دولت ایران و انگلیس اختلافات دامنه‌داری درباره نحوه عملکرد شرکت نفت ایران و انگلیس و پرداخت سهم ایران وجود داشت. در نتیجهٔ چنین اختلافاتی بود که رضاشاه امتیازنامهٔ دارسی را یک‌طرفه لغو کرد.

نمونه سوالات متن درس نهم تاریخ دوازدهم انسانی

۱۲) قرارداد نفتی ایران و انگلستان در زمان رضا شاه با چه شرایطی به وجود آمد؟

پاسخ: خیلی زود قرارداد نفتی دیگری را با انگلستان منعقد نمود (۱۹۳۳ م/ ۱۳۱۲ ش). در قرارداد جدید، سهم ایران نسبت به قرارداد قبلی اندکی افزایش یافت و محدوده جغرافیایی قرارداد به میدان‌های نفتی شناخته شده جنوب کشور محدود گردید، اما در عوض، ۳۰ سال به مدت قرارداد افزوده شد.

۱۳) نیروهاى متفقین پس از اشغال ایران در شهریور ١٣٢٠ چه اقداماتی انجام دادند؟

پاسخ: نیروهای متفقین (شوروی و انگلستان و سپس آمریکا) پس از اشغال ایران در شهریور ۱۳۲۰ و برکناری و تبعید رضاشاه از کشور، کنترل مستقیم راه‌های اصلی خلیج فارس به مرزهای شوروی و حفاظت از چاه‌ها و تأسیسات نفت جنوب را به‌دست گرفتند. آنان همچنین برخی از شخصیت‌های ایرانیِ هوادار دولت‌های محور و تعدادی از آلمانی‌های فعال در ایران را بازداشت کردند.

۱۴) علت اعتراض‌های خیابانی متعدد در شهرهای مختلف کشور از جمله تهران بعد از اشغال متفقین چه بود؟

پاسخ: با وجود آنکه دولت‌های اشغالگر تعهد کرده بودند که آذوقه و غلهٔ مورد نیاز مردم ایران را نیز تأمین کنند اما کمبود و گرانی مواد غذایی و به‌ویژه نان در زمان جنگ جهانی دوم، موجب بروز قحطی، بیماری و نابسامانی‌های اقتصادی و اعتراض‌های خیابانی متعددی در شهرهای مختلف کشور از جمله تهران شد.

۱۵) محمدرضا شاه پهلوی در ابتدای سلطنت‌اش به منظور تحكیم جایگاهی خویش چه اقداماتی انجام داد؟

پاسخ: از جمله هنگام ادای سوگند در مجلس شورای ملی متعهد شد که مطابق قانون اساسی به‌عنوان یک پادشاه مشروطه، فقط سلطنت کند نه حکومت. او همچنین املاکی را که پدرش تصرف کرده بود، در اختیار دولت گذاشت تا آنها را به صاحبانشان بازگرداند. علاوه بر این، به مراجع تقلید اطمینان داد که حجاب را محدود یا ممنوع نخواهد کرد.

سوالات درس نهضت ملی شدن صنعت نفت ایران

۱۶) فاصله سال های ۱۳۲۰ تا ۱۳۳۲ شيوه اداره کشور به چه شکل بود؟

پاسخ: در فاصلهٔ سال‌های ۱۳۲۰ تا ۱۳۳۲ ، شاه فقط بر ارتش مسلط بود و نظارت و قدرت اداری و اجرایی کشور در اختیار هیئت دولت و مجلس شورای ملی بود. اعیان و اشراف زمین‌دار و غیرزمین دار در مجلس، هیئت دولت و در سطح محلی، قدرت و نفوذ زیادی داشتند. در این دوره، مطبوعات و احزاب نیز به‌صورت گسترده و با شور و شوق فراوان فعالیت می‌کردند و نقش مؤثری در تحولات سیاسی و اجتماعی داشتند.

۱۷) در دوران اشغال ایران توسط متفقین کدام دولت های خارجی بر سر نفت شمال ما هم رقابت می کردند؟

پاسخ: در دوران اشغال ایران، دولت‌های آمریکا و شوروی برای کسب امتیاز استخراج نفت در مناطقی که در خارج از محدودهٔ قرارداد ۱۳۱۲ ش/ ۱۹۳۳ م ایران و انگلیس قرار داشتند، از جمله نفت شمال، به شدت با هم رقابت می‌کردند.

۱۸) به پیشنهاد دکتر مصدق در مجلس چهاردهم چه طرحى در مورد انعقاد نفت با خارجى ها تصویب شد؟

پاسخ:  به پیشنهاد دکتر محمد مصدق طرحی را به تصویب رساندند که دولت را از مذاکره و انعقاد قرارداد با کشورهای خارجی در خصوص نفت ایران بدون تأیید و تصویب مجلس منع می‌کرد (۱۳۲۳ ش).

۱۹) سیاست موازنه منفی چیست و چه تفاوتی با سیاست موازنه مثبت دارد؟

پاسخ: سیاست «موازنهٔ منفی»، یعنی ایستادگی در برابر امتیازخواهی دولت‌های سلطه‌جو، بود و دقیقاً خلاف سیاست «موازنهٔ مثبت» تلقی می‌شد، که تسلیم شدن در برابر قدرت‌های بزرگ و اعطای امتیاز به آنها را توصیه می‌کرد.

نمونه سوال امتحانی درس نهم تاریخ دوازدهم انسانی با جواب

۲۰) چرا پس از پایان جنگ جهانی دوم شوروی نمی خواست نیروهایش را از ایران خارج کند؟

پاسخ: پس از پایان جنگ جهانی دوم، شوروی نمی‌خواست بدون گرفتن امتیاز، نیروهایش را از ایران خارج کند.

۲۱) نمایندگان مجلس شورای ملی در مخالفت با اعطای امتیاز نفت شمال به شوروی چه اقدامی انجام دادند؟

پاسخ: نمایندگان مجلس شورای ملی در مخالفت با اعطای امتیاز نفت شمال به شوروی، دولت را مکلف ساختند که برای گرفتن تمامی حقوق ملی در موضوع نفت جنوب، مذاکره کند و اقدامات لازم را انجام دهد (مهر ۱۳۲۶). این اقدام به معنای اعلام نارضایتی رسمی و علنی از قرارداد نفتی ایران با انگلستان (قرارداد ۱۹۳۳ م/ ۱۳۱۲ ش) و تلاش برای تجدید نظر در آن به حساب می‌آمد.

۲۲) چرا قرارداد الحاقى نفت میان ایران و انگلستان امضا شد؟

پاسخ: پس از مذاکراتی که میان نمایندهٔ دولت ایران و نمایندهٔ شرکت نفت ایران و انگلیس با هدف بازنگری در قرارداد نفت جنوب و تأمین منافع ایران صورت گرفت، قرارداد الحاقی تدوین و امضا شد.

۲۳) چرا بعضی از نمایندگان به قرارداد الحاقى نفت به انگليس اعتراض كردند؟

پاسخ: این قرارداد معاهدهٔ نفتی ۱۳۱۲ ش را اندکی تعدیل کرد اما باز هم تأمین کنندهٔ حقوق و منافع کشور ما نبود. به همین سبب، معدودی از نمایندگان مجلس شورای ملی که مخالف قرارداد بودند، مانع رأی گیری دربارهٔ آن شدند.

۲۴) در مجلس شانزدهم کدام گروه از نمایندگان به قرارداد الحاقی نفت به انگلیس اعتراض کردند؟

پاسخ: در مجلس شانزدهم نیز اقلیتی از نمایندگان عضو جبههٔ ملی به رهبری دکتر مصدق با مخالفت مؤثر خود از تصویب قرارداد مذکور جلوگیری کردند.

۲۵) طرح ملى شدن صنعت نفت ایران پیشنهاد چه كسانى بود؟

پاسخ: نمایندگان مخالف قرارداد الحاقی در مجلس شانزدهم، ضمن مخالفت با این قرارداد، طرح ملی شدن صنعت نفت ایران را پیشنهاد کردند.

۲۶) طرح ملی شدن صنعت نفت با استقبال چه کسانی روبرو شد؟

پاسخ: این طرح با استقبال گستردهٔ شخصیت‌ها، قشرها و گروه‌های مختلف سیاسی، ملی و مذهبی روبه‌رو شد و بسیاری از مطبوعات نیز از آن پشتیبانی کردند. تظاهرات و اعتصاب‌هایی هم در مخالفت با قرارداد الحاقی و طرف‌داری از ملی شدن صنعت نفت برپا شد. آیت‌الله سید ابوالقاسم کاشانی، که سابقهٔ طولانی در مبارزه با استعمار انگلستان داشت، با جدّیت تمام از جنبش ملی شدن صنعت نفت حمایت کرد. وی در اعلامیه‌ای، مبارزه برای ملی شدن نفت را تکلیف دینی و وطنی ملت ایران برشمرد و تعدادی از علما نیز نظر او را تأیید کردند.

۲۷) كدام شخصیت مذهبی با جديت تمام از جنبش ملى شدن صنعت نفت حمايت كرد؟

پاسخ: آیت الله سید ابوالقاسم کاشانی

۲۸) آیت الله كاشانی چگونه از ملی شدن صنعت نفت حمایت كرد؟

پاسخ: وی در اعلامیه مبارزه برای ملی شدن نفت و تکلیف دینى و وطن ملت ایران برشمرد

۲۹) دولت انگلستان و عوامل داخلی‌اش برای جلوگیری از ملی شدن صنعت نفت نفت چه اقدامی انجام دادند؟

پاسخ: در جبههٔ مقابل نیز انگلستان و عوامل داخلی‌اش برای حفظ منافع استعماری خود و جلوگیری از دستیابی ملت ایران به حقوق خویش به تکاپو افتادند. سپهبد حاجعلی رزم‌آرا در مقام نخست‌وزیر (تیر تا اسفند ۱۳۲۹) از سیاست انگلستان جانب‌داری می‌کرد و با ملی شدن صنعت نفت به شدت مخالف بود.

۳۰) …….. در مقام نخست وزیر از سیاست انگلستان جانبدارى می کرد و با ملى شدن صنعت نفت به شدت مخالف بود.

پاسخ: رزم آرا

۳۱) رزم آرا توسط چه کسی ترور شد؟

پاسخ: پس از اعدام انقلابی رزم‌آرا به دست خلیل طهماسبی یکی از اعضای جمعیت فداییان اسلام (۱۶ اسفند ۱۳۲۹)

۳۲) مهمترین مانع بر سر راه ملی شدن صنعت نفت چه کسی بود؟

پاسخ: رزم آرا

۳۳) مجلس ایران چه زمانى طرح ملی شدن صنعت نفت را تصویب کرد؟

پاسخ: نخست مجلس شورای ملی (۲۴ اسفند ۱۳۲۹) و سپس مجلس سنا در ۲۹ اسفند ۱۳۲۹ طرح ملی شدن صنعت نفت را تصویب کردند و جنبش ضداستعماری ملت ایران در گام نخست به پیروزی رسید.

۳۴) چه عاملی تاثیر به سزایی بر خیزش ملت ایران علیه انگلستان داشت؟

پاسخ: پیروزی جنبش‌های ضداستعماری مردم هندوستان علیه انگلستان به‌عنوان استعمار پیر و نیز موفقیت حرکت‌های استقلال‌طلبانه در برخی از کشورهای آسیایی و آفریقایی، تأثیر بسزایی بر خیزش ملت ایران برای طلب کردن و گرفتن حقوق ملی خود داشته است.

۳۵) دکتر مصدق چگونه به نخست وزیرى رسید؟

پاسخ: در اردیبهشت ۱۳۳۰ ، دکتر مصدق با حمایت گستردهٔ افکار عمومی، اتحاد و همکاری تنگاتنگ نیروهای ملی و مذهبی و پشتیبانی قاطع آیت‌الله کاشانی، نخست‌وزیر شد تا قانون ملی شدن صنعت نفت و خلع ید از شرکت نفت ایران و انگلیس را با قاطعیت به اجرا درآورد.

۳۶) دکتر مصدق بعد از نخست وزیری برای ملی شدن صنعت نفت چه اقدامی انجام داد؟

پاسخ: دولت دکتر مصدق پس از روی کار آمدن، بی‌درنگ هیئتی را به ریاست مهندس مهدی بازرگان به خوزستان فرستاد تا مراکز و تأسیسات نفتی را از حوزهٔ اختیار شرکت نفت ایران و انگلیس خارج کند. اجرای این قانون نقطهٔ عطفی در تاریخ معاصر و مبارزهٔ مردم ایران برای رهایی از سلطهٔ استعمار و نجات سرمایه‌های ملی از تسلط بیگانگان به‌شمار می‌رود.

۳۷) اقدامات انگلستان برای ممانعت از ملی شدن نفت را نام ببرید.

پاسخ: – تحریک کارگران صنعت نفت به اعتصاب گسترده از طریق منع شرکت نفت ایران و انگلیس از پرداخت فوق‌العاده دستمزد آنان؛
– فرستادن کشتی‌های جنگی خود به خلیج فارس و بنادر ایران و تهدید نظامی؛
– طرح شکایت از ایران در مجامع بین‌المللی؛
– تهدید اقتصادی ایران با تعطیلی شعب بانک انگلیس، خارج کردن سرمایه‌های شرکت نفت و تحریم خرید نفت.

۳۸) مصدق در مقابله با تهدیدها و تحریم‌هاى انگلیس چه اقداماتی انجام داد؟

پاسخ: دولت دکتر مصدق برای مقابله با تهدیدها و تحریم‌های اقتصادی انگلستان، برنامهٔ اقتصاد بدون نفت را اجرا کرد.

۳۹) انگلستان در کدام مجامع بین‌المللى از ایران شکایت کرد؟

پاسخ: ديوان بين المللى لاهه

۴۰) شكایت انگلستان از ایران در مجامع بین المللی چه نتیجه ای به دنبال داشت؟

پاسخ: دفاع منطقی و مستدل نخس توزیر و وکلای حقوقی ایران باعث شد که شورای امنیت سازمان ملل متحد و سپس دیوان بین‌المللی لاهه به سود کشور ما رأی صادر کنند. دولت ایران پس از پیروزی در دادگاه لاهه، از انگلستان خواست که بدهی‌های شرکت نفت و خسارت‌های ناشی از تأخیر و غیره را بپردازد و چون دولت انگلیس این تقاضا را نپذیرفت، اقدام به قطع رابطهٔ سیاسی با لندن کرد.

۴۱) چرا دکتر مصدق در تیر ١٣٣١ از نخست وزیرى استعفا داد؟

پاسخ: در تیر ۱۳۳۱ دکتر مصدق برای کاستن از نفوذ و قدرت دربار و مقابله با کارشکنی‌هایی که در اداره امور کشور صورت می‌گرفت، از محمدرضاشاه پهلوی خواست که اختیار وزارت جنگ و فرماندهی ارتش را به او بسپارد و چون شاه با این تقاضا مخالفت کرد، از مقام خود استعفا نمود.

۴۲) پس از استعفاى مصدق شاه چه كسى را مامور تشكیل كابينه كرد؟

پاسخ: احمد قوام

۴۳) قيام ۳۰ تیر ۱۳۳۱ را توضیح دهید و نتیجه آن چه شد؟

پاسخ: آیت‌الله کاشانی ضمن مخالفت با نخست‌وزیری قوام، مردم را به مبارزه فراخواند و اعلام کرد: «اگر قوام کناره‌گیری نکند، اعلام جهاد می‌کنم و خودم کفن پوشیده، با ملت در پیکار شرکت می‌کنم». در روز ۳۰ تیر ۱۳۳۱ مردم به خیابان‌ها ریختند. نیروهای نظامی و انتظامی تظاهرکنندگان را سرکوب کردند و عده‌ای را به خاک و خون کشیدند، اما با ادامهٔ تظاهرات و اعتراض نمایندگان طرف‌دار نهضت ملی در مجلس شورای ملی، شاه که موقعیت خود را در خطر می‌دید، به ناچار به استعفای قوام و بازگشت مجدد دکتر مصدق رضایت داد.

۴۴) دکتر مصدق در چه شرایط دوباره نخست وزیر شد؟ در دوره دوم نخست وزیری شاه را از چه چیزى منع کرد؟

پاسخ: دکتر مصدق دوباره نخست‌وزیر شد و وزارت جنگ و فرماندهی نیروهای مسلح را در اختیار گرفت. همچنین، شاه را از برقراری ارتباط مستقیم با سفرای خارجی منع کرد.

۴۵) نهضت ملی شدن صنعت نفت چگونه آغاز شد؟

پاسخ: نهضت ملی شدن صنعت نفت با اتحاد و یکپارچگی احزاب و گروه‌های سیاسی و مذهبی مختلف بر محور مبارزه با استعمار انگلیس آغاز شد.

۴۶) نهضت ملی شدن صنعت نفت چگونه به موفقیت رسید؟

پاسخ: با همدلی و یگانگی دکتر مصدق و آیت‌الله کاشانی، موانع داخلی و خارجی یکی پس از دیگری از سر راه برداشته شد و موفقیت‌های بزرگی به‌دست آمد.

۴۷) علت بروز اختلاف و تفرقه در نهضت ملی شدن صنعت نفت چه بود؟ پیامد اختلاف ها چه بود؟

پاسخ: مکاری و اتحاد رهبران، شخصیت‌ها، احزاب و گروه‌های دست‌اندرکار نهضت بر اثر غلبهٔ روحیهٔ لجاجت، خودمحوری، قدرت طلبی و منفعت جویی‌های فردی و گروهی به تفرقه و دشمنی تبدیل شد. با گسترش اختلاف‌ها و نزاع‌های سیاسی میان شخصیت‌ها و گروه‌های ملی و مذهبی، منافع کشور و اهداف نهضت ملی شدن نفت به فراموشی سپرده شد.

۴۸) چه كسانی بر اختلاف و نزاع میان دکتر مصدق و آیت الله كاشانى افزودند؟

پاسخ: دشمنان خارجی و عوامل داخلی آنان با بهره‌گیری از تداوم و گسترش اختلاف و نزاع میان دکتر مصدق و آیت‌الله کاشانی و یاران و نزدیکان این دو شخصیت ملی و مذهبی، بر تلاش‌هایشان برای نابودی نهضت و سرنگونی دولت دکتر مصدق افزودند.

۴۹) آمریکا و انگلیس برای کودتای ۲۸ مرداد چه برنامه ای را طراحى كردند؟

پاسخ: پس از ملاقات‌ها و مذاکرات نمایندگان و مأموران انگلیسی و آمریکایی، آن دو کشور در اواخر سال 1331 درباره سرنگونی دولت مصدق و انتصاب سرلشکر فضل‌الله زاهدی به نخست‌وزیری به توافق رسیدند. براساس طرح مشترک انگلیس و آمریکا، ایجاد آشوب‌های خیابانی در ایران و به راه انداختن جنگ روانی علیه مصدق در مطبوعات در دستور کار شبکهٔ جاسوسی دو کشور قرار گرفت.

۵۰) طراحان كودتا چگونه محمد رضا يهلوى متقاعد كردند كه با كودتا موافقت كند؟

پاسخ: طراحان کودتا از طریق اشرف پهلوی و ژنرال نورمن شوارتسکف آمریکایی، محمدرضا پهلوی را که در پذیرش کودتا تردید داشت، متقاعد کردند که با کودتا موافقت کند. با ورود مأمور ویژهٔ سیا به ایران در اواسط تیر 1332 و ملاقات او با فضل‌الله زاهدی، مقدمات اجرای کودتا فراهم شد.

۵۱) طراحی کودتاى ۲۸ مرداد حاصل توافق …….. و ……….. بود.

پاسخ: آمریكا – انگلیس

۵۲) كودتاچیان چگونه علیه دولت دکتر مصدق کودتا کردند؟ و پیامد کودتا چه بود؟

پاسخ: سرانجام، با نقشه و حمایت سیاسی و مالی دولت‌های انگلستان و آمریکا و عوامل داخلی آنان، در ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ واحدهایی از ارتش به فرماندهی فضل‌الله زاهدی علیه دولت دکتر مصدق اقدام به کودتا کردند. کودتاچیان که از پشتیبانی سازماندهی شدهٔ گرو‌ه‌هایی از طرف‌داران شاه و دربار برخوردار بودند، مراکز مهم دولتی را در پایتخت تسخیر و دولت دکتر مصدق را سرنگون کردند.

۵۳) پیامدهای كودتاى ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ چه بود؟

پاسخ: پس از موفقیت کودتا، زاهدی نخست‌وزیر شد و اعلام حکومت نظامی کرد. دکتر مصدق و تعدادی از همکاران و یاران نزدیکش دستگیر و سپس محاکمه شدند. احزاب و گروه‌های سیاسی و روزنامه‌های مخالف، غیرقانونی اعلام شدند و منحل گردیدند. یک سال و اندی پس از کودتای ۲۸ مرداد، حکومت پهلوی با انگلستان و آمریکا دربارهٔ مسئلهٔ نفت به توافق رسید و به موجب قراردادی، تولید و فروش نفت ایران را به کنسرسیومی از شرکت‌های نفتی انگلیسی، آمریکایی، هلندی و فرانسوی واگذار کرد.

۵۴) درباره قرارداد کنسرسیوم نفت توضیح دهید.

پاسخ: یک سال و اندی پس از کودتای ۲۸ مرداد، حکومت پهلوی با انگلستان و آمریکا دربارهٔ مسئلهٔ نفت به توافق رسید و به موجب قراردادی، تولید و فروش نفت ایران را به کنسرسیومی از شرکت‌های نفتی انگلیسی، آمریکایی، هلندی و فرانسوی واگذار کرد. بر اساس این قرارداد مقرر شد که کنسرسیوم به مدت ۲۵ سال نفت ایران را استخراج کند و به فروش برساند و نیمی از سود خالص را برای خود برداشته و در مقابل، نیمی از سود خالص خود را به کشور ما بپردازد.

۵۵) نهضت مقاومت ملی چه زمانی و توسط چه کسانی ایجاد شد؟

پاسخ: با وجود جوّ سرکوب و اختناق پس از کودتا، گروهی از شخصیت‌های ملی و مذهبی و از جمله تعدادی از استادان دانشگاه تشکلی به نام نهضت مقاومت ملی را پایه‌گذاری کردند و با قرارداد جدید نفتی به مخالفت برخاستند که منجر به اخراج شماری از آنان از دانشگاه شد.

۵۶) دلایل اعتراض دانشجویان دانشگاه تهران در ۱۶ آذر ۱۳۳۲ چه بود؟

پاسخ: در ۱۶ آذر ۱۳۳۲ گروهی از دانشجویان دانشگاه تهران در اعتراض به برقراری روابط سیاسی مجدد با انگلستان و سفر معاون رئیس جمهور آمریکا (ریچارد نیکسون) به ایران تظاهرات کردند که در جریان آن سه تن از دانشجویان به شهادت رسیدند.

۵۷) مهمترین علت مخالفت مردم با با قرارداد الحاقی گس – گلشاییان چه بود؟

پاسخ: از جمله علل مهم مخالفت با قرارداد الحاقی گس – گلشاییان این بود که این قرارداد علاوه بر نادیده گرفتن حقوق مادی مردم ایران، حاکمیت ملی و استقلال کشور را به نوعی نقض می‌کرد و به تسلط بیگانگان بر منابع و صنعت نفت مشروعیت می‌بخشید.

۵۸) اولین حلقه چاه نفت در …………………….. زده شد.

پاسخ: منطقه مسجد سلیمان استان خوزستان

۵۹) سیاست موازنه منفی مصوبه مجلس چهاردهم به پیشنهاد …………………….. بود.

پاسخ: دکتر محمد مصدق

۶۰) نخست وزیر حقوق دان عصر پهلوی ……………………..بود.

پاسخ: دکتر مصدق

۶۱) با استعفای دکتر مصدق شاه …………………….. مأمور تشکیل کابینه کرد.

پاسخ: احمد قوام

۶۲) طراحان بعد از سرنگونی دولت مصدق در مورد نخست وزیری ………………… به توافق رسید.

پاسخ: سرلشکر فضل الله زاهدی