آرایه های ادبی درس ۱۲ فارسی نهم

** پیام آور رحمت و مهربانی کیست؟ پیامبر اسلام حضرت محمد (ص)

معنی درس پیام آور رحمت صفحه ۹۸

معنی درس پیام آور رحمت فارسی نهم

اسلام، دینی جهانی است و پیام آور آن، حضرت محمّد (ص)، رحمت و سعادت برای جهانیان است. سخنان سرشار از حکمت پیامبر بزرگوار اسلام، مرز مکانی و رنگ روزگار ویژه‌ای ندارد. طنین دلنشین کلام ایشان، فراتر از جغرافیای فرهنگی تاریخ بشری است و جان‌های پاک، پیوسته مشتاق شنیدن آن هستند.

پیام پیامبر (ص)، گنجینه و آبشخوری است که انسانيّت، همواره برای تازگی و شکوفایی و شکوهمندی خود، بدان نیازمند است.

معنی: دین اسلام دینی برای تمام جهانیان است و پیامبر اسلام حضرت محمد، برای مردم جهان مهربانی و خوشبختی آورده است. سخنان سرشار از دانش پیغمبر مربوط به زمان یا مکان خاصی نیست. پیام و آهنگ زیبا و دل انگیز سخنان پیامبر (ص)، بسیار گسترده‌‌تر و فراتر از محدوده‌ی فرهنگ‌های تاریخ بشری است و وجود تمام انسان‌های پاک، همواره به شنیدن آن پیام‌ها و سخنان ناب علاقه‌مند است.

پیام‌ها حضرت رسول (ص) مثل گنج باارزش و همچون سرچشمه‌ای است که انسان‌های صالح و درستکار همیشه برای تازگی، شادابی، بزرگی و شکوه خود به آن نیازمند هستند.

آرایه های ادبی: جان‌های پاک: مجاز از انسان های درستکار / تشبیه پیام پیامبر به گنجینه و آبشخور / تشبیه پنهان انسانیت به گل =» با نسبت دادن صفت های تازگی و شکوفایی

∼∼∼

ای ابوذر، خداوند متعال به سیمای ظاهر و دارایی‌ها و گفته‌هایتان نمی‌نگرد؛ بلکه به دل‌ها و کردارتان می‌نگرد.

معنی : ای ابوذر! خداوند بلند مرتبه به زیبایی ظاهری شما و اموال و حرف های شما توجه نمی‌کند، بلکه به اعمال و رفتار و باطن قلب تان توجه می‌کند.

∼∼∼

ای ابوذر، پنج چیز را پیش از پنج چیز، غنیمت شمار: جوانی‌ات را پیش از فرا رسیدن پیری، تندرستی‌ات را پیش از بیماری، بی نیازی‌ات را پیش از نیازمندی، آسایشت را پیش از گرفتاری و زندگی‌ات را پیش از مرگ.

معنی : ای ابوذر قبل از اینکه پیر شوی قدر جوانی را بدان، پیش از بیمار شدن قدر سلامتی‌ات را بدان. پیش از اینکه به کسی محتاج شوی قدر بی نیازی ات را بدان و نگذار نیازمند خلق خدا شوی. آسایشی که داری را قدر بدان و نگذار به گرفتاری تبدیل شود. و در نهایت پیش از مردن و تا زنده ای ارزش زندگی را بشناس و آن را تلف نکن.

آرایه های ادبی : تضاد و تقابل در جوانی و پیری، تندرستی و بیماری، بی نیازی و نیازمندی، آسایش و گرفتاری، زندگی و مرگ

معنی درس پیام آور رحمت صفحه ۱۰۰

ای ابوذر، اگر دربارۀ چیزی که به آن علم نداری، از تو پرسیده شود، بگو نمی‌دانم تا از پیامدهای ناگوار آن در امان بمانی.

معنی : ای ابوذز، اگر دربارۀ چیزی که آگاهی و شناختی نسبت به آن نداری از تو پرسش شود، بگو که نمی‌دانم تا از نتایج ناخوشایند آن در امان و آسوده باشی.

تناسب معنایی دارد با : کمال است در نفس انسان، سخن / تو خود را به گفتار، ناقص مکن (سعدی)

∼∼∼

ای ابوذر به اندازۀ نیاز، سخن بگوی. گشاده روی و خندان باش که خدای تعالی، گشاده روی و آسان‌گیر را دوست دارد.

معنی : ای ابوذر، هرگز زیاده گویی نکن (سخنان بیهوده و نادرست را نگو و فقط به اندازه‌ای که لازم است، حرف بزن) و همیشه خوش برخورد و خندان باش. زیرا خدای بلند مرتبه، انسان خوشرفتار و با گذشت را دوست دارد.

آرایه های ادبی : بگوی و روی: ‌سجع / گشاده رو بودن: ‌کنایه از خوش برخوردی با دیگران / آسان‌گیر: کنایه از با گذشت بودن

∼∼∼

ای ابوذر، هم‌نشین نیک، بهتر از تنهایی و تنهایی، بهتر از هم‌نشین بد است.

معنی : ای ابوذر، دوستی با افراد خوب، از تنهایی بهتر است اما تنهایی از دوستی و معاشرت با افراد بد و دوستان ناباب بهتر است.

آرایه های ادبی : تکرار : همنشین و تنهایی / تضاد: بین نیک و بد

∼∼∼

مَثَل مومنان، جمله چون یک تن است؛ چون یک اندام را رنجی رسد، همۀ اندام‌ها آگاهی یابند و رنجور شوند.

معنی : ارتباط مومنان با هم، مثل رابطه اندام یک بدن با هم است، وقتی به یکی از اندام آسیب و رنجی برسد تمام اندام‌ها با خبر می‌شوند و رنجور و ناراحت می‌شوند. (مومنان متحد هستند.)

آرایه های ادبی : تمثیل (تشبیه ارتباط مومنان به رابطه اعضای بدن با هم)

∼∼∼

ای ابوذر، مبادا با برادر مسلمانت قهر کنی؛ زیرا کردار شایسته در هنگام قهر، به درگاه پروردگار پذیرفته نمی‌شود.

معنی : هرگز با دیگر مسلمانان قهر و قطع ارتباط نکن زیرا حتی اعمال خوب و ثواب تو زمانی که قهر باشی مورد قبول پروردگار قرار نمی‌گیرد.

آرایه های ادبی : برادر مسلمان مجاز از تمام هم‌کیشان (مسلمانان)

∼∼∼

مومن برای رهایی از گناه و نافرمانی، بیش از گنجشک در قفس، تلاش می‌کند.

معنی : برای آلوده نشدن به گناه بسیار تلاش کن مثل گنجشکی که در قثس برای آزادی تلاش می‌کند.

آرایه های ادبی : تمثیل (تشبیه تلاش مومن برای دوری از گناهان جسمانی و فکری به تلاش گنجشک در قفس برای آزادی)

معنی لغات درس پیام آور رحمت

• رحمت : مهربانی
• سیما : چهره
• سعادت : خوشبختی
• طنین :  بازتاب، انعکاس صدا، خوش آهنگی
• آبشخور : سرچشمه
•  گنجینه : خزانه ، جای نگه داری زر و سیم
• بدان : به آن
• متعال : بلندمرتبه
• غنیمت شمردن: قدر و ارزش چیزی را دانستن و فایده و سود بردن از چیزی
• گشاده رو : خندان و با نشاط بودن