معنی شعر شیر خدا فارسی ششم + آرایه های ادبی و خوانش و فهم
معنی کلمات ، لغات و واژگان ، آرایه های ادبی و جواب خوانش و فهم و معنی و ترجمه شعر علی شیر خدا درس دوازدهم صفحه 88 و 89 کتاب فارسی ششم
معنی و ترجمه متن شعر علی شیر خدا فارسی ششم
علی آن شیر خدا، شاه عرب / الفتی داشته با این دل شب
حضرت علی (ع) آن بنده ی شجاع و دلاور خدا و برترین مرد عرب بود، با تاریکی شب دوستی و انس داشت.
شب ز اسرار علی آگاه است / دل شب، محرم سرالله است
شب از راز و نیاز (راز های) حضرت علی (ع) آگاه است و تاریکی شب محرم (رازدار) رازهای الهی است.
شب شنفته است مناجات علی / جوشش چشمه عشق ازلی
شب دعاها و راز و نیاز های حضرت علی (ع) با خدا را شنیده، صدایی که مانند صدای جوشش چشمه عشق همیشگی خداوند است
کلماتی چو در آویزه گوش / مسجد کوفه هنوزش مدهوش
کلماتی که حضرت (ع) در عبادت با خداوند بر زبان می آورد مانند مرواریدی ارزشمند است و مسجد کوفه هنوز از شنیدن این صدا شیفته و سرگردان است.
فجر تا سینه آفاق، شکافت / چشم بیدار علی، خفته نیافت
آنگاه که روشنایی سحرگاهی خورشید سینه آسمان را می شکافد و در آسمان ظاهر می شود، می بیند که چشمان حضرت (ع) هنوز به خواب نرفته و او در تمام شب به عبادت خدا مشغول بوده است.
ناشناسی که به تاریکی شب / می‌برد شام یتیمان عرب
حضرت علی (ع) آن کسی هستند که در تاریکی شب به صورت ناشناس برای یتیمان عرب شام (غذا) می برد
عشق بازی که هم آغوش خطر / خفت در خوابگه پیغمبر
حضرت علی (ع) آن عاشقی هستند که با خطر مرگ هو آغوش شدند و در شبی که کافران قصد کشتن پیامبر را داشتند در رختخواب او خوابید و پیامبر از مکه به مدینه هجرت کردند.
آن دم صبح قیامت تاثیر / حلقه‌ی در، شد از او دامن گیر
در آن صبح و سحرگاه شگفت انگیز که اثرش مانند روز قیامت تاثیرگذار بود، حلقه در عبای (دامن) حضرت علی (ع) را گرفت تا مانع رفتن آن حضرت شود.
دست در دامن مولا زد، در / که علی بگذر و از ما نگذر
حلقه در خانه دامن لباس حضرت علی (ع) را گرفت و گفت: ای علی از این تصمیم رفتن به مسجد صرف نظر کن و من را ترک نکن.
شبروان، مست ولای تو علی / جان عالم به فدای تو علی
ای علی خداشناسان شب زنده دار سرگشته (شیفته) ولایت و دوستی تو هستند، ای علی، جان همه انسان های جهان فدای تو شود.
آرایه های ادبی شعر شیر خدا فارسی پایه ششم
آرایه ادبی بیت اول : تشبیه علی به شیر / دل شب: تشخیص
آرایه ادبی بیت دوم : تشخیص (شخصیت بخشی به شب)
آرایه ادبی بیت سوم : واج آرایی در حرف “ش” / چشمه عشق: اضافه تشبیهی
آرایه ادبی بیت چهارم : تشبیه کلمات به در / کنایه: آویزه ی گوش کردن کنایه از به یاد سپردن و پند گرفتن
آرایه ادبی بیت پنجم: شخصیت بخشی : (فجر همچون انسان می بیند – آفاق همچون انسان سینه ای دارد که شکافته شده) / تضاد بین بیدار و خفته
آرایه ادبی بیت ششم : تلمیح به یتیم نوازی حضرت علی (ع) / تناسب بین شب و تاریکی – شب و شام
آرایه ادبی بیت هفتم : تلمیح به خوابیدن حضرت علی (ع) در بستر پیامبر و هجرت پیامبر / شخصیت بخشی به خطر در جمله آغوش داشتن
آرایه ادبی بیت هشتم : جناس بین دم و در / شخصیت بخشی به در
آرایه ادبی بیت نهم : جناس تام بین در و در / واج آرایی حرف “د” / تضاد بین بگذر و مگذر / شخصیت بخشی به در / کنایه : دست در دامن زدن کنایه از خواهش کردن
آرایه ادبی بیت دهم : شب روان کنایه از شب زنده داران خداشناس / شخصیت بخشی و جان بخشی به عالم در جمله جان عالم
معنی لغات و کلمات شعر شیر خدا فارسی ششم
الفت : دوستی
اسرار : رازها
مَحرم : رازدار
مدهوش : متحیر و سرگردان
آفاق : کرانه های آسمان
شبروان : عارفان
جواب خوانش و فهم شعر شیر خدا فارسی ششم
در خوانش و فهم صفحه 89 شعر شیر خدا فارسی پایه ششم ابتدایی سوالاتی درباره این شعر مطرح شده است که در زیر به پاسخ آنها می پردازیم.
سوال 1) مفهوم بیت «فجر تا سینه‌ی آفاق شکافت / چشم بیدار علی خفته نیافت» چیست؟
پاسخ : مفهوم این بیت این است که حضرت علی (ع) دائم تا صبح مشغول عبادت و راز و نیاز با خدا بود و خواب به چشمانش نیامد و حتی یک لحظه هم نخوابید.
سوال 2) در بیت «دست در دامن مولا زد در / که علی بگذر و از ما مگذر» واژه هایی که مشخص شده است با چه آهنگی خوانده می‌شود؟
پاسخ : با آهنگی رسا، بلند، کشیده، کوبنده و محکم خوانده می شود.
