علوم تجربی: درس 9 سفر انرژی (ششم ابتدایی)

سوالات درس ۹ علوم ششم با جواب

درس نهم :: سفر انرژی / گام به گام درس نهم علوم تجربی ششم دبستان ، جواب سوالات – فعالیت ها – فکر کنید – آزمایش کنید – کاوشگری – گفت‌‌وگو و جمع آوری اطلاعات صفحه ۶۶ و ۶۷ و ۶۸ و ۶۹ و ۷۰ و ۷۱ و ۷۲ درس ۹ علوم کلاس ششم .

درس نهم علوم تجربی پایه ششم ابتدایی ( سفر انرژی ) سوالات | پاسخ فعالیت ها

1- برای انجام چه کارهایی به انرژی نیاز دارید ؟

راه رفتن ، دویدن ، برداشتن اجسام ، ورزش کردن ، نوشتن و … به طور کلی برای انجام هر کاری انرژی لازم است.

2- انرژی مواد غذایی از کجا به دست می آید ؟

این انرژی با نور خورشید در گیاهان سبز ساخته شده و در آن ها ذخیره می شود.

4- انرژی شیمیایی چیست ؟

انرژی ذخیره شده در مواد غذایی و میوه ها و سوخت هایی مانند نفت و گاز طبیعی را « انرژی شیمیایی » می گویند.

5- انرژی شیمیایی سوخت ها به چه صورت هایی می تواند تبدیل شود ؟

می تواند به انرژی حرکتی یا انرژی گرمایی تبدیل شود در واقع وقتی سوخت می سوزد ، باعث ایجاد گرما و حرکت می شود.

6- چه چیزهایی می توانند انرژی ذخیره کنند ؟

موادّ غذایی ، سوخت ، باتری و مواد منفجره

7- کدام وسایل را می شناسید که به کمک باتری کار می کنند ؟

تلفن همراه ، ساعت ، رادیو و …

8- آیا باتری هم انرژی را ذخیره می کند ؟

بله

9- وقتی چراغ قوه یا اسباب بازی متحرک را به کار می اندازید ، چه تغییرات انرژی ای مشاهده می کنید ؟

در چراغ قوه ، انرژی ذخیره شده ی باتری به نور و در اسباب بازی متحرک ، انرژی ذخیره شده ی باتری به انرژی حرکتی تبدیل می شود.

10- آیا در اجسام نیز انرژی ذخیره می شود ؟ مثال بزنید .

بله ، آب پیشت یک سد ، فنر فشرده شده و جسمی که بالاتر از سطح زمین قرار دارد ، دارای انرژی هستند.

11- چگونه از انرژی ذخیره ای در آب پشت یک سد ، انرژی الکتریکی حاصل می شود ؟

وقتی آب از آبشار فرو می ریزد انرژی آن به تدریج به انرژی حرکتی تبدیل می شود ، سپس وقتی آب بر روی توربین ریخته می شود آن را حرکت می دهد . توربین دستگاه مولّد را حرکت می دهد و مولّد انرژی حرکتی را به برق تبدیل می کند.

12- آیا می توان گفت وقتی سنگ از زمین فاصله دارد ، انرژی در آن ذخیره می شود و پس از رها شدن به تدریج به انرژی حرکتی تبدیل می شود ؟

بله

13- هنگام افتادن یک جسم از ارتفاع چه تبدیل انرژی ای انجام می شود ؟

انرژی ذخیره شده ( پتانسیل گرانشی ) به انرژی حرکتی ( جنبشی ) تبدیل می شود .

 

آزمایش کنید صفحه 65

فعالیت های زیر انجام دهید و بگویید در هر مورد ، انرژی چه تغییری می کند :

1- دست های خود را به هم مالش دهید تا احساس گرما کنید .

انرژی حرکتی ماهیچه های ما در اثر نیروی اصطکاک به گرما تبدیل می شود.

2- فرفره ی کاغذی را بالی منبع گرما ( بخاری ) قرار دهید تا به چرخش در آید.

در این حالت انرژی گرمایی بخاری به انرژی حرکتی تبدیل می شود.

3- با مداد بر لبه ی لیوان ضربه بزنید تا صدا تولید شود .

انرژی حرکتی دست ما توسط مداد به لیوان منتقل شده به انرژی صوتی تبدیل می شود.

4- توپی را مطابق شکل پرتاب کرده تا با اسباب بازی ها برخورد کند و آن ها را به حرکت در آورد .

انرژی حرکتی توپ به قطعات برخورد می کند و از یک قطعه به قطعه ی دیگر منتقل می شود.

5- بر روی طبل پلاستیکی چند دانه برنج بریزید و سپس در نزدیکی پوسته ی طبل صدای محکمی ایجاد کند.

دانه های برنج بالا و پایین می پرند یعنی انرژی صوتی به حرکتی تبدیل می شود.

 

گفت و گو کنید صفحه 66

بسیاری از دانشمندان معتقدند بخض عمده ی انرژی که ما مصرف می کنیم از نور خورشید است . شما در این مورد چه فکر می کنید ؟ دلایل خود را در گروه بیان کنید.

این انرژی با نور خورشید در گیاهان سبز ساخته شده و در آن ها ذخیره می شود. گیاهان با نور خورشید غذاسازی می کنند. جانوران از غذای تهیه شده توسط گیاهان استفاده می کنند . ما هم از گیاهان و هم از جانوران استفاده می کنیم ، سپس انرژی مصرفی ما از نور خورشید است.

ایستگاه فکر صفحه 67

بعضی مواد مانند مواد غذایی و سوخت ها به طور طبیعی انرژی ذخیره می کنند و بعضی از وسایل هم مانند باتری ها می توانند انرژی ذخیره کنند . آیا تاکنون مواردی مشاهده کرده اید که بتوان در جسمی انرژی ذخیره کرد ؟ چگونه ؟

بله ، اگر فنری را فشرده کنیم در آن انرژی ذخیره می شود.

 

آزمایش کنید صفحه 67

ظرف آبی تهیّه کنید و سنگ کوچکی را ابتدا از ارتفاع 20 سانتی متری و سپس ار ارتفاع 40 سانتی متری و بار سوم از ارتفاع 60 سانتی متری داخل ظرف رها کنید. چه مشاهده می کنید ؟

وقتی سنگ داخل آب رها شود آب به اطراف پخش می شود.

در کدام ارتفاع آب بیشتری به اطراف پاشیده می شود ؟

در ارتفاع 60 سانتی متری

آیا بالا بردن سنگ باعث ذخیره شده انرژی در آن می شود ؟

بله

در چه نوع فعالیت ها و ورزش هایی بالا رفتن باعث ذخیره شده انرژی می شود ؟

وزنه برداری ، چتر بازی ، ژیمناستیک و …

 

نکته :

انرژی ای که به دلیل ارتفاع داشتن یک جسم از سطح زمین در آن ذخیره می شود « انرژی پتانسیل گرانشی » نامیده می شود. این انرژی به جرم و ارتفاع بستگی دارد ، هر چه یک جسم سنگین تر و در ارتفاع بالاتری از سطح زمین باشد . انرژی ذخیره ای آن بیش تر خواهد بود.

 

آزمایش کنید صفحه 67

یک اسباب بازی کوکی (فنردار) تهیه کنید و آن را کوک کرده و رها کنید. بار دیگر آن را بیش تر کوک کنید. چه مشاهده می کنید ؟

وقتی اسباب بازی را کوک می کنیم ( فنرش را فشرده می کنیم ) در آن انرژی ذخیره می شود و پس از رها شدن ، اسباب بازی حرکت می کند .

در کدام حالت انرژی جسم چس از رها شدن بیش تر است ؟

هر چه بیش تر کوک شده باشد انرژی ذخیره ای بیش تری دارد ، سپس از رها شدن نیز انرژی بیش تری خواهد داشت.

ایستگاه فکر  صفحه 67

هنگامی که ماشین اسباب بازی یا عروسک خود را کوک می کنیم ، چه انرژی هایی به یکدیگر تبدیل می شود؟

انرژی شیمیایی غذایی که ما خورده ایم به انرژی حرکتی ماهیچه ها تبدیل می شود. وقتی اسباب بازی را کوک می کنیم انرژی ماهیچه ای ما به انرژی ذخیره شده در فنر اسباب بازی تبدیل می شود.

 

گفت و گو کنید صفحه 68

در گروه خود ، سفر انرژی را برای هر کی از موارد زیر بیان کنید :

• ورزشکاری که تیر و کمان را می کشد و سپس آن را رها می کند .

هنگام کشیدن تیر و کمان انرژی ماهیچه ای در آن ذخیره می شود و بار رها کردن ، انرژی ذخیره ای به حرکتی تبدیل شده و تیر پرتاپ می شود.

• کوهنوردی که از کوه بالا می رود و سپس با چتر نجات پایین می آید.

هنگام بالا رفتن ، انرژی حرکتی به انرژی ذخیره ای تغییر می یابد و هنگام پایین آمدن با چتر ، انرژی ذخیره ای به حرکتی تبدیل می شود.

• آبی که پشت سد جمع می شود و سپس توربین برق آبی را می چرخاند و انرژی الکتریکی تولید می شود.

آب پشت سد انرژی ذخیره ای دارد . هنگام سرازیر شدن به حرکتی تغییر می شود و توربین را می چرخاند . انرژی حرکتی توربین در دستگاه مولّد به انرژی برق تغییر می کند.

 

ایستگاه فکر صفحه 69

• آیا می توانید وسیله یا پدیده ای معرفی کنید که در آن دو تبدیل انرژی انجام پذیر باشد ؟

در سوختن چوب ، انرژی شیمیایی به انرژی گرمایی و انرژی نورانی تبدیل می شود. در لامپ ، انرژی الکتریکی به انرژی نورانی و انرژی گرمایی تبدیل می شود.

• تصور کنید انرژی نتواند از یک شکل به شکل دیگر تغییر یابد . مثلاً هوای گرم نتواند فرفره را بچرخاند در این صورت چه مشکلاتی پیش می آید ؟

فعالیت هایی که انجام می شود قابل انجام نبود . مثلاً نمی توانستیم راه برویم ، حرف بزنیم یا اتومبیل نمی توانست حرکت کند و …

کاوشگری صفحه 69 علوم ششم

وسایل و ابزار مورد نیاز: خط کش – فنر – وزنه
1- فنری را از تکیه گاهی آویزان کنید و کنار آن یک خط کش بچسبانید.
2- وزنه کوچکی را از انتهای فنر آویزان کنید و محل توقف وزنه را مشخص کنید.
3- وزنه را به اندازه 2 سانتی‌متر به طرف پایین بکشید و سپس رها کنید. وزنه تا چه ارتفاعی بالا می‌رود؟
پاسخ: 2 سانتی‌متر بیشتر از حالت اولیه

4- آزمایش را با کشیدن وزنه به اندازه 3 سانتی‌متر، 4 سانتی‌متر و … تکرار کرده و هر بار ارتفاعی را که جسم بالا می‌رود اندازه‌گیری و یادداشت کنید.
پاسخ: فنر هر چقدر کشیده شود به همان اندازه نسبت به حالت اولیه بالاتر می‌رود.

* در کدام حالت، انرژی ذخیره شده در مجموعه جسم و فنر بیشتر است؟
پاسخ: زمانی که فنر بیشتر کشیده شده باشد.

* نتیجه کاوش خود را در یک یا چند سطر بنویسید.
پاسخ: در فنر انرژی پتانسیل کشسانی وجود دارد یعنی فنر پس از فشردگی یا کشیدگی با برداشتن نیرو مجدداً به حالت اولیه برمی‌گردد

فکر کنید صفحه 69 علوم ششم

پاسخ: پس از خارج کردن فنر از حالت فشرده، انرژی پتانسیل کشسانی فنر آزاد شده و این انرژی به جسم منتقل شده و جسم را به سمت بالا پرتاب می‌کند.

آزمایش کنید صفحه 70 علوم ششم

 

یک اسباب بازی کوکی (فنردار) تهیه و آن را کمی کوک و رها کنید. بار دیگر آن را بیشتر کوک و رها کنید. چه مشاهده می‌کنید؟
پاسخ: : مشاهده می‌شود هرچه عمل کوک کردن بیشتر انجام گیرد (فنر اسباب بازی بیشتر فشرده شود) اسباب بازی مدت زمان بیشتری حرکت می‌کند، همچنین سرعت حرکت اسباب بازی نیز بیشتر می‌شود.

فکر کنید صفحه 70 علوم ششم

هنگامی که ماشین اسباب بازی یا عروسکی را کوک می‌کنید، انرژی ذخیره شده در این وسیله‌ها، به چه انرژی‌هایی تبدیل می‌شود؟
پاسخ: انرژی ماهیچه‌ای دست‌های ما به انرژی ذخیره‌ای تبدیل می‌شود و پس از رها سازی اسباب بازی و قطع نمودن عمل کوک، انرژی ذخیره‌ای به انرژی حرکتی تبدیل می‌گردد.

گفت‌وگو صفحه 71 علوم ششم

در گروه خود، سفر انرژی را برای هریک از موارد زیر بیان کنید:
* ورزشکاری که تیر و کمان را می‌کشد و سپس آن را رها می‌کند.
پاسخ: هنگام کشیدن تیر و کمان، انرژی ماهیچه‌ای در آن ذخیره می‌شود و با رها کردن، انرژی ذخیره شده به انرژی حرکتی تبدیل می‌شود. این حرکت می تواند انرژی صوتی نیز تولید کند.

* کوهنوردی که از کوه بالا می‌رود و سپس با چتر نجات پایین می‌آید.
پاسخ: هنگام بالا رفتن انرژی حرکتی و ماهیچه‌ای به انرژی ذخیره‌ای تبدیل می‌شود و هنگام پایین آمدن با چتر انرژی ذخیره‌ای به حرکتی تبدیل می‌شود.

* آبی که پشت سد جمع می‌شود و سپس توربین برق آبی را می‌چرخاند و انرژی الکتریکی تولید می‌شود.
پاسخ: آب پشت سد دارای انرژی ذخیره‌ای می‌باشد و هنگام رها شدن از سد به انرژی حرکتی تغییر می‌یابد و توربین را می‌چرخاند و این انرژی حرکتی توربین به انرژی الکتریکی تبدیل می‌شود.

علم و زندگی صفحه 71 علوم ششم

 

پاسخ: رادیو . انرژی الکتریکی به صوتی و گرمایی تبدیل می‌شود.

 

فکر کنید صفحه 71 علوم ششم

* آیا می‌توانید وسیله یا پدیده‌ای معرفی کنید که در آن دو تبدیل انرژی یا بیشتر انجام پذیر باشد؟
پاسخ:
لامپ : انرژی الکتریکی به نورانی و گرمایی تبدیل می‌شود.
* تصور کنید که انرژی نتواند از یک شکل به شکل دیگر تغییر یابد. در این صورت چه مشکلاتی در زندگی ما پیش می‌آید؟
پاسخ: تمام فعالیت‌هایی که نیاز به تبدیل انرژی دارند، دیگر قابل انجام نخواهند بود. در این صورت زندگی انسان و دیگر جانداران دچار اختلال می‌شود و ادامه حیات مشکل یا حتی غیر ممکن می‌گردد. تمام توانایی‌های خود را ازدست می‌دهیم و تمام دستگاه‌های ساخت بشر بدون کاربرد می‌مانند.

کاوشگری صفحه 72 علوم ششم

با استفاده از اطلاعاتی که روی بسته‌های مواد غذایی نوشته شده است، میزان انرژی موجود در آنها را با یکدیگر مقایسه کنید و به کلاس گزارش دهید.

نام ماده غذایی	وزن	کیلوکالری
پفک	100 گرم	100
پیتزا	1 عدد	700
آجیل درهم	100 گرم	650
بستنی	100 گرم	190
برنج پخته	100 گرم	120
چیپس سیب زمینی	100 گرم	520
پنیر پاستوریزه	100 گرم	210
عسل	100 گرم	300

سوالات درس 9 علوم ششم با جواب (سفر انرژی)

 

📚سوالات درس نهم علوم
🔴 سفر انرژی

1- نفت دارای چه صورتی از انرژی است ؟
پاسخ: (شیمیایی)

2- آب پشت سد ، دارای چه نوع انرژی است ؟
پاسخ: (ذخیره ای )

3- چوب مقداری انرژی شیمیایی دارد که در هنگام سوختن آزاد می شود .
درست þ نادرست

4- نفت دارای انرژی شیمیایی نیست .
درست نادرستþ

5- در پنکه ی برقی انرژی الکتریکی به انرژی ………….. تبدیل می شود .
پاسخ: (حرکتی)

6- در اتوی برقی انرژی …………… به انرژی گرمایی تبدیل می شود .
پاسخ: (الکتریکی )

7- فردی که در بالای سرسره قرار دارد دارای انرژی …………….. است .
پاسخ: (ذخیره ای )

8- فنری که کشیده می شود دارای انرژی ……………… می شود .
پاسخ: (ذخیره ای)

9- خورشید انرژی …………. و انرژی …………… تولید می کند .
پاسخ: (گرمایی – نورانی)

10-انرژی موجود در حبه ی قند انرژی …………….. است که از نوع انرژی ……………. می باشد .
پاسخ: (شیمیایی و ذخیره ای )

11 – تفاوت لامپ و بخاری از نظر تبدیل انرژی چیست ؟
پاسخ: لامپ انرژی نورانی و انرژی گرمایی تولید می کند ولی بخاری فقط انرژی گرمایی تولید می کند .

12-چرا انرژی الکتریکی در زندگی روزمره بیش ترین استفاده را دارد ؟
پاسخ: زیرا این انرژی به راحتی منتقل شده و به آسانی به صورت های دیگر انرژی تبدیل می شود .

13- باتری ها ، انرژی ……….. را در خود ذخیره می کنند .
پاسخ: (شیمیایی)

14- برای انجام چه کارهایی به انرژی نیاز دارید ؟
پاسخ: راه رفتن – دیدن – برداشتن اجسام- ورزش کردن – نوشتن و …… به طور کلی برای انجام هر کاری انرژی لازم است .

15- انرژی مواد غذایی از کجا دست می آید ؟
پاسخ: این انرژی با نور خورشید در گیاهان سبز ساخته شده و در آنها نیز ذخیره می شود .

16- شکل های مختلف انرژی را نام ببرید ؟
پاسخ: حرکتی – گرمایی – نورانی – صوتی – هسته ای – شیمیایی و الکتریکی

17-انرژی شیمیایی چیست ؟
پاسخ: انرژی ذخیره شده در مواد غذایی و میوه ها و سوخت های مانند نفت و گاز طبیعی را انرژی شیمیایی می گویند.

18- انرژی شیمیایی سوخت به چه صورت های می تواند تبدیل شود ؟
پاسخ: می تواند به انرژی حرکتی یا انرژی گرمایی تبدیل شود در واقع وقتی سوخت می سوزد باعث ایجاد گرما و حرکت می شود .

19- چه چیزهایی می توانند انرژی را ذخیره کنند ؟
پاسخ: مواد غذایی – سوخت – باتری و مواد منفجره

20- کدام وسایل را می شناسید که به کمک باتری کار می کند ؟
پاسخ: ( تلفن همراه و ساعت و رادیو و…..)

21- آیا باتری هم انرژی ذخیره می کند ؟ بله

22- وقتی چراغ قوه یا اسباب بازی متحرک را به کار می اندازید ، چه تغییرات انرژی را مشاهده می کنید ؟
پاسخ: در چراغ قوه ، انرژی ذخیره شده باتری به نور و در اسباب بازی متحرک ، انرژی ذخیره شده باتری به انرژی حرکتی تبدیل می شود .

23- آیا در اجسام نیز انرژی ذخیره می شود؟ مثال بزنید ؟
پاسخ: بله ، آب پشت یک سد ، فنر فشرده شده و جسمی که بالاتر از سطح زمین قرار دارد ، دارای انرژی هستند .

24- چگونه از انرژی ذخیره ای در پشت آب یک سد ، انرژی الکتریکی حاصل می شود ؟
پاسخ: وقتی آب از آبشار فرو می ریزد انرژی آن به تدریج به انرژی حرکتی تبدیل می شود ، سپس وقتی آب بر روی توربین ریخته می شود آن را حرکت می دهد . توربین دستگاه مولد را حرکت می دهد و مولد انرژی حرکتی را به برق تبدیل می کند .

25- آیا می توان گفت وقتی سنگ از زمین فاصله دارد ، انرژی در آن ذخیره می شود و پس از رها شدن به تدریج به انرژی الکتریکی تبدیل می شود (بله)

26- هنگام افتادن یک جسم از ارتفاع چه تبدیل انرژی انجام می شود ؟
پاسخ: انرژی ذخیره شده (پتانسیل گرانشی) به انرژی حرکتی (جنبشی ) تبدیل می شود