تفاوت رشته مهندسی کامپیوتر با علوم کامپیوتر

رشته علوم کامپیوتر چیست ، تفاوت مهندسی کامپیوتر و مهندسی نرم افزار ، شغل های مربوط به علوم کامپیوتر ، علوم کامپیوتر یا مهندسی کامپیوتر ، شغل های مهندسی کامپیوتر ، مهندسی کامپیوتر چند سال طول می کشد ، شرایط ورود به رشته مهندسی کامپیوتر ، مهندسی کامپیوتر چند واحد است

تفاوت رشته مهندسی کامپیوتر با علوم کامپیوتر چیست

تفاوت رشته علوم کامپیوتر با مهندسی کامپیوتر و بررسی بازار کار آن ها

در این مطلب آموزشی به بررسی فرق بازار کار، وظایف و مهارت های لازم برای فرصت های شغلی دو حوزه علوم کامپیوتر و مهندسی کامپیوتر در صنعت فناوری اطلاعات IT می پردازیم.

بررسی رشته های تحصیلی علوم کامپیوتر با مهندسی کامپیوتر

داوطلبان آزمون سراسری و آزاد دانشگاه ها، پس از اعلام نتایج اولیه خود، به مرحله انتخاب رشته می رسند که در آینده تحصیلی و شغلی آنها اهمیت بسیاری دارد. اگر به دفترچه انتخاب رشته دقت کرده باشید رشته های مجزایی با عناوین علوم کامپیوتر و مهندسی کامپیوتر گرایش نرم افزار و سخت افزار وجود دارد، داوطلبان زیادی نیز علاقمند به انتخاب این رشته های تحصیلی هستند. اما برای اینکه متقاضیان بتوانند به درستی یکی از این دو رشته را انتخاب کنند باید تفاوت های آن ها را درک کنند. با ما با ادامه این مطلب همراه باشید تا فرق های رشته های تحصیلی علوم کامپیوتر با مهندسی کامپیوتر را دریابید و با تفاوت های شغلی این دو رشته آشنا شوید.

چرا رشته علوم کامپیوتر با مهندسی کامپیوتر تفاوت دارد؟

خیلی از افراد بین رشته های مهندسی کامپیوتر و علم کامپیوتر تفاوت قائل نیستند. این عقیده بسیار محدود کننده و نادرست می باشد. در حقیقت مهندسی کامپیوتر را می توان جدا از علم کامپیوتر در نظر گرفت. ممکن است که پیش نیاز شغلی مهندسین کامپیوتر چه در گرایش نرم افزار و چه شاخه سخت افزار، آشنایی با علوم کامپیوتر باشد منتهی اصولاً علوم کامپیوتری با نظریه ها و شیوه هایی ارتباط دارد که به رایانه ها و سیستم های نرم افزاری مرتبط است، حال آنکه رشته مهندسی کامپیوتر به موضوعات عملی تعیین مشخصات، تحلیل، پیاده سازی و تولید نرم افزار و یا اجزای فیزیکی رایانه و سخت افزار مربوط می شود. هرچند این نکته نباید فراموش شود که مهندسی کامپیوتر و علم کامپیوتر ارتباط تنگاتنگی با یکدیگر دارند و توسعه علم کامپیوتری نیازمند پیشرفت دانش نرم افزاری و یا سخت افزاری است.

علوم کامپیوتر

پیشینه این رشته در واقع به قبل از اختراع کامپیوتر و به زمانی که انسان برای تسریع بخشیدن به محاسبات به الگوریتم‌ها روی آورد برمی گردد.این رشته بیشتر به ریاضیات، محاسبات و الگوریتم‌ها وابسته است و در واقع پلی است بین کامپیوتر و ریاضی. هدف از تحصیل در  این رشته، یافتن سریع‌ترین، کار‌بردی‌‌ ترین و با دقت‌ترین راه برای حل مسایل است. علوم کامپیوتر برای اولین بار در سال ۱۹۶۰ میلادی جزو رشته های دانشگاهی شد و در سال ۱۳۵۸ شمسی هم وارد ایران شد هرچند خیلی زود در سال ۱۳۶۵ از لیست رشته های دانشگاهی کنار رفت اما در سال ۱۳۷۷ بدلیل اهمیت و مورد نیاز بودن آن دوباره به لیست رشته های دانشگاهی برگشت.

مهندسی کامپیوتر

رشته مهندسی کامپیوتر برای اولین بار در سال ۱۹۷۲ در دانشگاه کلیولند تدریس شد. این رشته در ایران در مقطع کارشناسی دارای دو گرایش اصلی سخت افزار و نرم افزار می باشد. گرایش سخت افزار به مهندسی برق شباهت دارد و بیشتر جنبه طراحی، حفاظت و نگهداری دارد.

گرایش نرم افزار به تربیت متخصصان برای طراحی ، توسعه و نگهداری از نرم افزار می پردازد.نرم افزار قسمت غیر قابل لمس کامپیوتر است و مهندس نرم افزار کسی است است که با استفاده از اصول مهندسی محصولی نرم افزاری را تحلیل ،طراحی و پیاده سازی می کند.

مفاهیم کلی و هدف

• رشته علوم کامپیوتر به دنبال سریع‌ترین و مفید‌ترین راه حل مسائل میگرده و در واقع هدف آن حل مسایل ریاضی با استفاده از الگوریتم و سایر روش های محاسباتی هست اما در مهندسی نرم افزار ساخت ،توسعه و نگهداری از نرم افزار انجام میشه که البته اغلب نرم افزار‌ها با هدف حل مسایل و راحتی انسان ساخته می شه؛ پس میشه گفت هدف هر دو رشته به نوعی حل مسئله است.
• رشته‌ی علوم کامپیوتر بیشتر به علم ریاضیات وابسته است ولی مهندسی کامپیوتر تا حدودی به رشته  مهندسی برق هم ارتباط دارد.
• در رشته‌ی علوم کامپیوتر از دانش برنامه نویسی برای حل مسئله استفاده می شود اما در مهندسی نرم افزار برای تولید و توسعه و نگهداری از نرم افزار انجام می شه.

واحد های درسی در مقطع کارشناسی

رشته علوم کامپیوتر

دروس عمومی:۲۱ واحد

دروس پایه و اصلی الزامی :۸۰ واحد

دروس تخصصی اختیاری-الزامی:۲۶ واحد(حداقل ۱۷ واحد گذرانده شود)

دروس تخصصی اختیاری:۳۸ واحد(حداقل ۱۵ واحد گذرانده شود)

تعداد کل واحد ها: حداقل ۱۳۳ واحد

رشته مهندسی کامپیوتر گرایش نرم افزار

دروس عمومی: ۲۲ واحد

دروس پایه واصلی : ۸۱ واحد

دروس تخصصی:۱۹ واحد

دروس اختیاری : ۲۰ واحد

تعداد کل واحد ها: حداقل ۱۴۴ واحد

این دو رشته در تعدادی از دروس مشترک هستند اما همانطور که گفته شد دروس ریاضیات علوم کامپیوتر بیشتر است و مهندسی نرم افزار هم دروس عملی و کارگاهی بیشتری دارد.

شرایط تحصیل و دانشگاه‌ها

این دو رشته در اکثر دانشگاه های مطرح کشور تدریس می شوند.

مطرح‌ترین دانشگاه‌هایی که علوم کامپیوتر در آنها تدریس می شوند عبارتند از: دانشگاه صنعتی شریف، دانشگاه تهران، دانشگاه صنعتی امیرکبیر، دانشگاه شهید بهشتی، دانشگاه اصفهان، دانشگاه تبریز و دانشگاه خوارزمی

مطرح‌ترین دانشگاه‌هایی که مهندسی کامپیوتر در آنها تدریس می شوند عبارتند از: دانشگاه صنعتی شریف، دانشگاه تهران، دانشگاه صنعتی امیرکبیر، دانشگاه علم و صنعت، دانشگاه شهید بهشتی، دانشگاه صنعتی اصفهان، دانشگاه صنعتی خواجه نصیر، دانشگاه فردوسی مشهد و دانشگاه اصفهان

فرق رشته علوم کامپیوتر با مهندسی کامپیوتر

رشته های علوم کامپیوتر و مهندسی کامپیوتر دو رشته متفاوت هستند که در دانشگاه های کشور تدریس می گردند و در سال های اخیر توانسته اند نظرات علاقمندان بسیاری را به خود جلب کنند. ارتباط تنگاتنگی که میان رشته های علوم کامپیوتر و مهندسی کامپیوتر وجود دارد ممکن است موجب شود عده ای این دو حوزه را یکی تلقی کنند در حالی که علی رغم شبهات های بسیار تفاوت های عمیقی باهم درند.

در حقیقت رشته علوم کامپیوتر پیش از از اختراع رایانه و هنگامی که انسان جهت سرعت بخشیدن به محاسبات، از الگوریتم ‌ها استفاده کرد، شکل گرفته است. علوم کامپیوتر بیشتر به ریاضیات، محاسبات و الگوریتم‌ ها مرتبط می باشد و واسطی میان کامپیوتر و ریاضی است. هدف از تحصیل و پیدا کردن تخصص در  این رشته این است که سریع‌ ترین، کار‌بردی‌‌ ترین و دقیق راه جهت حل مسائل را بیابیم.

رشته مهندسی کامپیوتر برای نخستین بار در سال ۱۹۷۲ در دانشگاه کلیولند ایجاد گردید. مهندسی کامپیوتر در کشور ما در مقطع کارشناسی از دو گرایش اصلی سخت افزار و نرم افزار تشکیل شده است.

گرایش سخت افزار شبیه رشته مهندسی برق است و غالباً در طراحی، حفاظت و نگهداری کاربرد دارد. اما گرایش نرم افزار کامپیوتر نیروی کارشناس جهت طراحی، توسعه و نگهداری از نرم افزار را پرورش می دهد. نرم افزار بخش غیر قابل لمس سیستم کامپیوتری بوده و به فردی مهندس نرم افزار کامپیوتر می گویند که با بهره گیری از اصول مهندسی محصولی نرم افزاری را تحلیل، طراحی و پیاده سازی می نماید.

وظایف و مهارت های فرصت های شغلی در دو رشته علوم کامپیوتر با مهندسی کامپیوتر

علاقه به ریاضیات و اطلاعات عمومی حوزه فناوری از مهارت های مهمی است که یک کارشناس علوم کامپیوتر باید از آن ها بهره مند باشد. از آنجایی که در رشته علوم کامپیوتر تغییرات مداوم و رشد سریعی صورت می گیرد در نتیجه کسی که می خواهد متخصص علوم کامپیوتر شود باید از مهارت یادگیری مداوم زبان ها، توابع کتابخانه ای، برنامه ها، نرم افزارها و ویرایشگرهای کد جدید برخوردار باشد.

اگر بخواهیم به مهارت های مهندس کامپیوتر اشاره کنیم باید به توانایی های تخصصی مهندسین نرم افزار و سخت افزار کامپیوتر بپردازیم. مهندس نرم افزار باید از رهیافت های ذهنی خود جهت توسعه نرم افزارها  بهره ببرد. مهندس نرم افزار وظیفه دارد تا مسائل پیچیده را با بکارگیری افکار نرم افزاری خود که بر اساس علم کامپیوتر شکل گرفته است، با رفع تناقضاتی که در علوم کامپیوتری وجود دارد حل نماید. برای مثال جهت تولید  یک نرم افزار اتوماسیون اداری که وظیفه پیاده سازی تمامی سیستم های یک سازمان بزرگ اعم از سیستم حسابداری، تولید، فروش، انبارداری و غیره را بر عهده دارد، لازم است تا از تخصص مهندس نرم افزار کامپیوتر استفاده شود.

مهندس سخت افزار کامپیوتر به تحقیق، طراحی، توسعه، تعمیر و آزمایش تجهیزات کامپیوتر نظیر چیپ ها، صفحه مدارها، مونیتورها یا روترها می پردازد و باید از مهارت های تحلیلی، خلاقیت و حل مسئله در طراحی و یا رفع عیب لوازم و قطعات کامپیوتری برخوردار باشد.

این موارد وظایف و مهارت های کلی دو رشته علوم کامپیوتر و مهندسی کامپیوتر بود و طبیعتاً برای هر فرصت شغلی در این رشته ها به مهارت های تخصصی آن شغل نیاز است.

بررسی بازار کار رشته های علوم کامپیوتر با مهندسی کامپیوتر

فرصت های شغلی رشته علوم کامپیوتر در ایران دقیقاً مشخص نشده است. کارشناسان علوم کامپیوتر غالباً در شرکت های طراحی سیستم های کامپیوتری و یا سازمان های تحقیقاتی استخدام می شوند اما در ایران به جهت کمبود موقعیت شغلی برای متخصصین رشته علوم کامپیوتر در زمینه تخصصی خود بازار کار این رشته به فرصت های شغلی مهندسی کامپیوتر شبیه شده است.

با توجه به توسعه رشته مهندسی کامپیوتر در چند سال اخیر گسترش و موقعیت های کاری بسیاری در این حوزه ایجاد شده است. بطور کلی یک مهندس کامپیوتر در ایران بازار کار مطلوبی دارد که بیشترین مشاغل آن در زمینه های ساخت و توسعه نرم افزار، طراحی و پشتیبانی وب و ساخت و راه اندازی شبکه و یا سخت افزار کامپیوتر می باشد.

بازار کار و آینده شغلی

علوم کامپیوتر: فرصت های شغلی برای این رشته در ایران به نوعی تعریف نشده است؛متخصصین این رشته عمدتا در شرکت های طراحی سیستم های کامپیوتری و یا شرکت های تحقیقاتی مشغول به کارند اما در ایران به دلیل کمبود فرصت شغلی برای متخصصین علوم کامپیوتر در حوزه‌ی اصلی خود بازار کار این رشته شباهت زیادی به مهندسین کامپیوتر دارد.

مهندسی کامپیوتر: این رشته در سال های اخیر گسترش یافته و فرصت های شغلی زیادی به وجود آمده؛ بطور کلی یک مهندس نرم افزار در ایران از بازار کار خوب برخوردار است که بیشترین فرصت های شغلی آن‌ها در زمینه های ساخت و توسعه نرم افزار،طراحی و پشتیبانی وب و ساخت و راه اندازی شبکه است.

توانایی های مورد نیاز

• کسانی که قصد دارند در این دو رشته تحصیل کنند باید از ریاضیات بسیار قوی برخوردار باشند
• افرادی که قصد دارند در این رشته های تحصیل کنند باید علاقمند به یادگیری باشند؛ فناوری در زمینه کامپیوتر روز به روز در حال توسعه است بنابرین متخصصان کامپیوتر باید مدام در حال یادگیری باشند.
• توانایی حل مسئله از مهمترین ویژگی متخصصان کامپیوتر است.
• .صبر،پشتکار و تلاش خستگی ناپذیر از مهمترین عامل های موفقیت در این دو رشته است.