خلاصه سند تحول بنیادین pdf ، دانلود خلاصه سند تحول بنیادین ، چکیده مبانی نظری سند تحول بنیادین در آموزش و پرورش
نکات مهم سند تحول بنیادین در آموزش و پرورش
نکات مهم و کلیدی در سند تحول بنیادین
90 درصد واژگان استفاده شده در سند تحول بنیادین قرآن، نماز و عترت است.
موثرترین عنصر در گزاره های تحول بنیادین برای تحقق مأموریت های تعلیم و تربیت رسمی معلم است.
استقرار مدیران اثربخش، كارامد، مسؤولیت پذیر در مقوله راهبردهای سند چشم انداز گنجانده شده است.
عامل اثرگذار اجتماعی و مولد نیروی انسانی و سرمایه فرهنگی و معنوی مورد تأكید در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش نظام تعلیم و تربیت رسمی و عمومی است.
چشم انداز و اهداف تعلیم و تربیت در افق سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، درسال 1404 تعیین شده است.
جایگاه مدرسه بحث بسیار ویژهای در چشمانداز ۱۴۰۴ است و اولویتهای مجتمعها و استمرار تربیت از ویژگیهای منحصر به فرد سند تحول بنیادین آموزش و پرورش است.
بر اساس سند تحول بنیادین”رابطه معلم و دانش آموز” بر اصل معلم محور تاكید شده است .
علت تدوین سند تحول بنیادین آموزش و پرورش اینست که : نظام فعلی آموزش و پرورش با چالش های جدی روبرو است و نظام فعلی آموزش و پرورش پاسخگوی نیازهای جامعه نمی باشد.
حضور نظام مند و اثربخش روحانیون توانمند و مبلغان مذهبی در امور مدرسه مربوط افزایش نقش مدرسه به عنوان یكی از كانونهای پیشرفت محلی میباشد.
بر اساس سند تحول بنیادین تقویت گرایش به زبان و ادبیات فارسی به عنوان زبان مشترك مورد توجه است.
از ویژگیهای تعیینکننده در سند تحول توجه به اهداف تعلیم و تربیت، تفکرمحور کردن دانشآموزان، خلاقیت و نوآوری، نگاه به دانشآموز، نگاه به معلم، نگاه به نظام تعلیم و تربیت است.
هنر تحول بنیادین این است که روح معنویت بر تمام اجزا و ارکان سیستم آموزش و پرورش که در نهایت منجر به تربیت می شود حاکم است و مادیات در مراتب پایین تر قرار می گیرد.
بهترين و برجسته ترين فكرها بايد بنشينند براي آموزش و پرورش طراحي كنند. مقام معظم رهبري
تعليم و تربيت بر اساس سند تحول بايد تحقق بخش حيات طيبه باشد.
بر اساس سند تحول بنيادين”رابطه معلم و دانش آموز” بر اصل معلم محور تاكيد شده است .
تحقق ارزشها و آرمانهاي متعالي انقلاب اسلامي مستلزم تلاش در بعد فرهنگی –علمی –اجتماعی است.
سياست گذاري و تصميم گيري كلان در فرايند تحول بنيادي نظام تعليم و تربيت بر عهده ي شوراي عالي انقلاب فرهنگي می باشد.
تربيت انسانهاي موحد، مومن، معتقد به معاد و متعهد به مسؤوليت ها جزو اهداف کلان مي باشد
در سند تحول، بر ارتقاي منزلت اجتماعي و جايگاه حرفه اي منابع انساني به اصل نقش الگويي و جايگاه معلم اشاره شده است .
بر اساس سند تحول بنيادين، در متناسب سازي فضاهاي فيزيكي، آموزشي و تربيتي با نيازهاي ويژه و تفاوت هاي جنسيتي دانش آموزان، الزامات نهادينه سازي فرهنگ ايماني و عفاف و پوشش و رعايت احكام محرميت در محيط مورد تاكيد ميباشد.
در سند تحول ، اولویت بخشی در تامین و تخصیص منابع برای مقطع ابتدایی لحاظ شده است .
سلامت جسمانی ، نشاط و تقویت اراده .
تقویت گرایش به زبان و ادبیات فارسی به عنوان زبان مشترک .
مدرسه به عنوان کانون تعلیم و تربیت رسمی عمومی و محل کسب تجربه های تربیتی .
سند تحول بنیادین 35 صفحه دارد ، مبانی خروجی 440 صفحه است و 22 آذر 90 رونمایی شد .
سند تحول بنیادین چیست ؟ سند تحول 10 زیر نظام دارد که در این 10 زیر نظام آموزش وپرورش تحول بنیادین خواهد داشت .
قالب اجرا 3-3-6 است .
چرا باید قالب عوض شود :
- الف-وجود پیش دانشگاهی اشتباه است .
- ب-افت تحصیلی در مقطع راهنمایی است .
- ج-ماندگاری در ابتدایی بیشتر است (یعنی افت تحصیلی کم می شود ).
- د-آموزش اجباری در ایران 8 سال است که با این کار 9 سال می شود
هدف اصلی سند تحول بنیادین رساندن به حیات طیبه با 5 عنصر :
- 1-تفکر
- 2-ایمان
- 3-علم
- 4-عمل
- 5-اخلاق است
خروجی در این سیستم دانش آموزی متفکر خواهد بود که خلاق است پس نامش دانش آموز نیست که پژوهشگر است .
پژوهش محور بودن سند تحول بنیادین باعث تحکیم آن است .
خلاصه سند تحول بنیادین
سند تحول بنیادین در آذرماه سال 1390 در شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب نهایی رسید.
این سند در 8 فصل تنظیم شده است.
قبل از مقدمه سند سخنانی از امام خمینی بنیانگذار انقلاب اسلامی، به نقل از صحیفهی ایشان نقل شده است که در آن به کلیه ی مسوولین و تمامی دست اندرکاران نظام جمهوری اسلامی ایران سفارش شده است که به هر شکل ممکن وسایل و موجبات ارتقای اخلاقی، اعتقادی، علمی و هنری جوانان را فراهم سازند و نسل جوان را تا مرز رسیدن به بهترین ارزشها و نوآوری ها همراهی نمایند و روح استقلال و خودکفایی را در آنان زنده نگاه دارند. سپس سخنان رهبر معظم انقلاب حضرت آیت الله خامنه ای آورده شده است . آنچه که در سخنان ایشان بسیار چشمگیر و برجسته است دغدغه ی ایشان نسبت به امر تحول در آموزش و پرورش است . ایشان به دو نکته اشاره دارند، نکته ی اول آن که از دیدگاه ایشان آموزش و پرورش شدیداً نیازمند یک تحول اساسی است و نکته ی دوم آن است که به نظر ایشان بهترین افراد و برجسته ترین متفکرین و نخبگان کشور در زمینه های مختلف علمی، فرهنگی و … باید طرح مزینی را برای آموزش و پرورش تدوین سازند؛ چراکه بنیان این نهاد و در واقع سازمان آموزش و پرورش برگرفته از مفاهیم و اندیشهه ای غربی است و از این رو، این نیاز مبرم وجود دارد که فلسفه ی آموزش و پرورش اسلامی باید روشن و مشخص گردد و بر اساس این فلسفه است که باید افق آتی و آینده ی آموزش و پرورش کشور معلوم گردد . ضمناً به این نکته نیز اشاره نموده اند که در پشت واژه ی تحول، کار بسیار گسترده و عظیمی نهفته است
در مقدمه ی سند تحول بنیادین، به این نکته اشاره شده است که عرصه ی تعلیم و تربیت یکی از مهمترین زیرساخت های تعالی همه جانبه ی کشور و ابزاری جدی در راستای ارتقای سرمایه ی انسانی شایسته ی کشور در زمینه های گوناگون است و از این رو، تحقق آرمان های متعالی انقلاب اسلامی ایران همچون احیای تمدن عظیم اسلامی، حضور سازنده، فعال و پیشرو در بین ملت ها و کسب آمادگی برای برقراری عدالت و معنویت در جهان در گرو تربیت انسانهای عالم، متقی و آزاده و خلاق است و این تعلیم و تربیت باید بتواند «حیات طیبه»، «جامعه ی عدل جهانی» و «تمدن اسلامی – ایرانی» را تحقق بخشید. در پرتو چنین سرمایه ی انسانی متعالی است که جامعه بشری آمادگی تحقق حکومت جهانی «انسان کامل» را پیدا میکند و در سایه ی چنین حکومتی ظرفیت و استعدادهای بشری به شکوفایی و کمال خواهد رسید.
در فصل اول سند تحول بنیادین که تحت عنوان «کلیات» نامگذاری شده است، اصطلاحات و واژگان کلیدی به کار رفته در سند مورد بحث و بررسی قرار گرفتها ند و تعریف شدهاند. مانند : «نظام تعلیم و تربیت رسمی و عمومی» ، «تعلیم و تربیت»، «ساحت های تعلیم و تربیت»، «نظام معیار اسلامی»، «شایستگی های پایه»، «هویت»، «معلم و مربی» «جامعه ی اسلامی»، سنین لازم التعلیم»، «حیات طیبه»، «چشم انداز»، و «نظام دوری».
در فصل دوم که تحت بیانیه ی ارزش ها نامگذاری شده است، پس از بیان منابع ارزشی سند، به 30 گزاره ی ارزشی که محور نظام تعلیم و تربیت است، اشاره شده است . از مهمترین این گزاره ها میتوان به :
- 1- آموزه های قرآن کریم
- 2- آموزه های مهدویت و انتظار
- 3- میراث نظری و عملی حضرت امام خمینی (ره)
و . . . اشاره کرد.
فصل سوم تحت عنوان «بیانیه ی مأموریت» نامگذاری شده است که در این قسمت به این نکته اشاره شده است که نهاد آموزش و پرورش مأموریت دارد تا با تأکید بر شایستگی های پایه، زمینه ی دستیابی دانش آموزان در سنین لازم التعلیم طی 12 پایه ی تحصیلی (چهار دوره ی سه ساله)، به مراتبی از حیات طیبه در ابعاد فردی، خانوادگی، اجتماعی و حتی جهانی را به صورتی منسجم و نظام مند، همگانی، عادلانه و الزامی در ساختاری کارآمد و اثربخش فراهم سازد و انجام این مهم نقشی زیرساختی در نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی خواهد داشت.
فصل چهارم که تحت عنوان «چشم انداز» نامگذاری شده است؛ به ویژگی های نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی در افق 1404 میپردازد. در این فصل مبحثی ذیل عنوان «مدرسه در افق چشم انداز» مطرح گردیده است که طی آن به این نکته اشاره شده است که بر پایه چشم انداز 1404، «مدرسه جلوهای از تحقق مراتب حیات طیبه، کانون عرضه ی خدمات و فرصتهای تعلیم و تربیت، زمینه ساز درک و اصلاح موقعیت توسط دانش آموزان و تکوین و تعالی پیوسته ی هویت آنان بر اساس نظام معیار اسلامی، در چارچوب فلسفه و رهنامه ی نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی جمهوری اسلامی ایران محسوب می شود.
فصل پنجم تحت عنوان «هدفهای کلان» نامگذاری گردیده است که در مجموع به 8 هدف کلان زیر اشاره شده است:
- 1- تربیت انسان متعهد
- 2- ارتقای نقش نظام تعلیم و تربیت
- 3- گسترش عدالت آموزشی
- 4- برقراری نظام کارآمد مدیریت انسانی
- 5- افزایش مشارکت همگانی
- 6- بهسازی در نظام برنامه ریزی آموزشی
- 7- افزایش کارایی در نظام تعیلم و تربیت
- 8- کسب موقعیت نخست تربیتی در منطقه و جهان اسلام
فصل ششم ذیل عنوان «راهبردهای کلان» نامگذاری شده است که در این فصل، مجموعاً به 15 راهبرد کلان اشاره شده است ، همچنین به این موضوع پرداخته شده است که هر یک از این راهبردهای کلان با کدام یک از اهداف کلان – که در فصل پیشین (یعنی فصل پنجم) – بدان اشاره شده است متناظر و مرتبط است.
اما مفصل ترین و مبسوط ترین فصل سند تحول بنیادین، فصل هفتم است که ذیل عنوان «هدف های عملیاتی و راهکارها» نامگذاری شده است. در این فصل، در مجموع فهرست 23 راهکار کلی مختلف بیان شده است که در ذیل هر راهکار، جزئیات اجرایی و عملیاتی آن نیز مطرح شده است .
اهداف عملیاتی و راهکارهای سند تحول بنیادین :
- 1- پرورش درست تربیت یافتگان
- 2- تعمیق تربیت اسلامی
- 3- ترویج فرهنگ حیا و عفاف 4- تقویت بنیان خانواده
- 5- تأمین و بسط عدالت آموزشی
- 6- تنوع بخشی به محیط های یادگیری
- 7- افزایش نقش مدرسه
- 8- افزایش مشارکت نظام تعلیم و تربیت در تعالی کشور
- 9- جلب مشارکت ارکان موثر در تربیت
- 10- ارقای منزلت اجتماعی فرهنگیان
- 11- بازمهندسی اصول حاکم بر برنامه درسی تربیت معلم
- 12- تأمین رفاه فرهنگیان
- 13- افزایش نقش شوراهای آموزش و پرورش
- 14- متناسب سازی فضاهای تربیتی با ویژگی های دانش آموزان
- 15- اصلاح محتوا و ارتقای جایگاه علوم انسانی
- 16- تنوع بخشی در ارائه خدمات آموزشی
- 17- استفاده از فناوری های نوین
- 18- نوآوری در نظام تعلیم و تربیت رسمی
- 19- استقرار نظام ارزشیابی و تضمین کیفیت
- 20- تأمین و تنوع بخشی منابع مالی و مدیریت مصرف
- 21- بازنگری ساختارهاو روشها
- 22- ارتقا و بهبود مستمر کیفیت نظام کارشناسی و مدیریت آموزشی
- 23- توسعه ظرفیت پژوهش و نوآوری
در نهایت، فصل هشتم سند تحول بنیادین (فصل پایانی) ذیل عنوان «چارچوب نهادی و نظام اجرایی تحول بنیادین آموزش و پرورش» نامگذاری شده است. در این فصل به این موضوع پرداخته شده است که برای تحقق اهداف و برنامه های سند ملی آموزش و پرورش در افق چشمانداز، سیاست گذاری، برنامه ریزی و نظارت بر فرآیند تحول بنیادین در دو سطح صورت میپذیرد:
بخش اول یا سطح اول، سیاست گذاری و تصمیم گیری کلان و همچنین نظارت و ارزیابی راهبردی فرآیند تحول بنیادین نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی بر پایه ی این سند است که این مهم بر عهده ی شورای عالی انقلاب فرهنگی است.
اما سطح دوم یا بخش دوم مربوط به برنامه ریزی و نظام اجرایی است که در وهله ی اول شورای عالی آموزش و پرورش مسوولیت اجرایی سند را بر عهده دارد و در گام بعدی خود وزارت آموزش و پرورش مسوولیت نهادینه سازی و اجرای سند ملی آموزش و پرورش (شامل بنیان های نظری و سند تحول راهبردی) و طراحی و تدوین برنامه های اجرایی سند تحول راهبردی را بر عهده دارد.
اما در مجموع به این نکته اشاره شده است که تمام دستگاه و نهادها خصوصاً رسانه ی ملی موظفند در چارچوب این سند با نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی همکاری لازم را به منظور تحقق اهداف تحول بنیادین آموزش و پرورش به عمل آورند و در پایان این فصل به موضوع نحوه ی ترمیم و به روز رسانی سند تحول بنیادین اشاره شده که طی آن این فرآیند در افق چشم انداز در بازه های زمانی پنج ساله از تاریخ تصویب آن و مطابق با بنیان های نظری سند ملی (فلسفه ی تعلیم و تربیت در جمهوری اسلامی ایران، فلسفه ی تعلیم و تربیت رسمی – عمومی در جمهوری اسلامی، رهنامه ی نظام تعلیم و تربیت رسمی – عمومی در جمهوری اسلامی ایران) پس از تصویب از سوی شورای عالی آموزش و پرورش به تصویب نهایی شورای عالی انقلاب فرهنگی خواهد رسید.
